Definitie osteopathie
Osteopathie is een volwaardige medische discipline waarbij de manuele, diagnostische en therapeutische aanpak van functiestoornissen, ontstaan door bewegingsverlies van welk weefsel dan ook, centraal staat. Osteopathie is eveneens een wetenschap, een kunst en een filosofie.
Een wetenschap omdat een grondige kennis van de medische basiswetenschappen, zoals anatomie en fysiologie, essentieel is om de osteopathie op een veilige en competente manier te kunnen uitoefenen.
Een kunst omdat osteopathie wordt uitgeoefend door mensen met talent en overtuiging die zeer goed aanvoelen hoe een patiënt moet worden benaderd. Het is de kunst om de gezondheid en het evenwicht binnen het lichaam te stimuleren en te herstellen.
Een filosofie omdat de osteopathie een specifiek denkmodel is, gebaseerd op biologische principes.
Terug naar bovenPrincipes osteopathie
Wisselwerking tussen structuur en functie
Het intact zijn van een structuur is essentieel voor het goed functioneren ervan. Wanneer een auto een wiel verloren heeft, kan deze niet goed rijden. Het goed functioneren is essentieel voor het behoud van de structuur. Wanneer een auto te lang stilstaat, gaat hij kapot. Het is met de menselijke structuren en functies net zo. De osteopaat herstelt de verloren gegane bewegingsfunctie van een bepaalde structuur. Het lichaam is een biologische eenheid.
Alle structuren en alle functies zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden. Men spreekt van holisme. Dit betekent dat het geheel meer is dan de som van de samenstellende delen van het geheel. Een probleem in ons lichaam zorgt niet alleen voor lokale veranderingen doch ook op afstand. Bijvoorbeeld een lekke autoband, er is niet alleen een lokaal probleem (Het gat in de band!) doch eveneens op afstand (De auto rijdt niet meer zoals het hoort!). De osteopaat weet dat een bewegingsverlies in een voet niet alleen pijn in de voet zelf kan geven doch ook in de lage rug, tot en met de nek aan toe. Het lichaam bezit zelfregulerende mechanismen.
Het lichaam bezit de natuurlijke eigenschap zich in een zo goed mogelijk evenwicht te willen houden. We zijn er ons niet van bewust dat ons lichaam permanent vecht tegen alle mogelijke agressies, zoals klimaatsveranderingen, microben, de zwaartekracht, etcetera. Door bewegingsverliezen van verschillende structuren te behandelen, slaagt de osteopaat er in deze zelfgenezende krachten te stimuleren.
Ontstaan van bewegingsverlies
Bewegingsverlies van weefsel kan ontstaan door allerlei oorzaken van buiten af of door processen in het lichaam zelf. Overbelasting van weefsels speelt hierbij een belangrijke rol. Te grote krachten van buitenaf tasten de kwaliteit van weefsels aan, dit leidt tot verhardingen. Voorbeelden zijn kneuzingen door een harde val, een operatie, botbreuk, enzovoort.
Maar het gevaar komt niet alleen van buiten, ook van binnenuit kunnen allerlei oorzaken de beweeglijkheid van weefsels beïnvloeden. Inwendige ontstekingen kunnen voor littekens zorgen en een blokkade voor de vloeistofstroom vormen. Maar ook erfelijkheid speelt een rol, de éne familie heeft soepelere weefsels dan de andere. Verkeerde voeding, spanningen of emoties, stress, enzovoort, hebben allemaal invloed op de vloeistofstroming in de weefsels. Tweede essentie van de osteopathie is de beweeglijkheid van weefsels.
Beweeglijkheid door de bril van de osteopaat
De osteopaat probeert de beweeglijkheid van weefsels te bevorderen om de vloeistofstroom in weefsels te verbeteren. Hij onderscheidt drie verschillende bewegingssystemen afhankelijk van de mate van beweeglijkheid:
- Pariëtale systeem
- Viscerale systeem
- Craniosacrale systeem
Het pariëtale systeem is het systeem waarmee wij voortbewegen (Bijvoorbeeld lopen of rennen.), oftewel het bewegingsapparaat. Dit wordt gevormd door botten, spieren, pezen, gewrichten, wervels, etcetera. Een blokkade levert een duidelijk zichtbare handicap op, bijvoorbeeld de knie niet meer kunnen buigen. Het pariëtale bewegingssysteem beschrijft de grove manier van bewegen.
Het viscerale systeem bestaat uit de inwendige organen en hun omhullende vliezen, bloedvaten, lymfevaten en besturende zenuwen. Hier vinden de veel kleinere bewegingen plaats zoals de ademhaling maar ook bijvoorbeeld de peristaltiek ter hoogte van de darmen. Het zijn hoofdzakelijk onbewuste bewegingen. Voornamelijk organen die iets te maken hebben met het bloedvat- en lymfestelsel gebruiken het viscerale systeem. De ademhalingsbeweging heeft niet alleen invloed op de longen maar ook op de darmen en zelfs de nieren. Door de ademhaling beweegt het midderirif op en neer en daardoor ook de nieren, bij elke ademhaling dalen de nieren ongeveer twee tot drie centimeter.
Het craniosacrale systeem is het meest verfijnde bewegingssysteem in het lichaam. Dit systeem wordt gevormd door de schedel, de wervelkolom met daarin het hersenvocht, de hersenvliezen en het centraal zenuwstelsel. Van de verfijnde beweeglijkheid ter hoogte van genoemde structuren merken de meeste mensen helemaal niets. De schedel maakt dus deel uit van dit systeem. Deze bestaat uit ongeveer twintig verschillende botstukken en zijn verbonden door schedelnaden. De schedel heeft hierdoor een zekere mate van flexibiliteit. Een geoefend osteopaat voelt echter wel of dit soort bewegingen of beweeglijkheid van genoemde structuren in het lichaam goed verlopen. Het gaat om zacht heen en weer gaande bewegingen vergelijkbaar met eb en vloed. Deze kleine bewegingen zijn van belang om de vloeistofstroom tussen de cellen op gang te houden. Met deze bewegingen houdt de osteopaat zich voornamelijk bezig. Hij probeert het craniosacrale systeem te optimaliseren zodat de vloeistofstroom in de weefsels gestimuleerd wordt.
Beweeglijkheid van lichaamsweefsels
Misschien dat door de voorgaande opsomming het idee is ontstaan dat de drie bewegingssystemen langs elkaar heen werken, maar dat is niet het geval. De drie systemen beïnvloeden elkaar voortdurend. Klachten ontstaan meestal niet op de plaats waar het werkelijke probleem zit. De volgende praktijkgevallen illustreren dit:
- De patiënt heeft pijn in zijn linkerschouder. Veelal vindt de osteopaat bij onderzoek een bewegingsprobleem van de buikorganen (maag, lever, milt). Hij brengt het betreffende orgaan weer terug in de oorspronkelijke beweging en de schouderklacht verdwijnt.
- Een enkelblessure kan later bijvoorbeeld hoofdpijn veroorzaken.
- Een buikoperatie kan tot stoelgangproblemen leiden, maar ook nekklachten geven.
Of onrustige kinderen, kinderen met motorische achterstand, maag- en darmklachten zoals maagpijn, diarree, zuurbranden, enzovoort, en nog veel meer (vage) klachten.
Terug naar bovenGeschiedenis
De Amerikaanse arts Dr. Andrew Taylor Still ontdekte vorige eeuw de principes waarop de osteopathie stoelt. Het is Dr. Still zelf die op 22 juni 1874 aan zijn ontdekkingen het symbolische begrip 'osteopathie' gaf. In 1892 stichtte hij de eerste school voor osteopathie in Kirksville in de staat Missouri, Verenigde Staten. Al in 1896 erkende de staat Vermont de osteopathie, langzaam maar zeker gevolgd door alle andere staten.
Terug naar bovenOpleiding osteopaat
Een osteopaat in Nederland heeft na zijn basisopleiding als fysiotherapeut of arts een vijf á zesjarige opleiding aan een internationaal erkende osteopathieopleiding gevolgd. Na deze periode van circa tien jaar studie bezit de osteopaat een uitgebreide kennis van de bouw en werking van het menselijk lichaam en de mogelijke oorzaken van ziek worden en kan hij op gelijkwaardig niveau met vrijwel alle specialismen in de gezondheidszorg communiceren.
De kunst van de osteopathie echter bestaat in de toepassing van het concept op alle facetten en specialismen van de geneeskunde. Hij functioneert zo in de praktijk dan ook als een soort 'specialist van het geheel'.
Na afsluiting van de opleiding doet de aankomend osteopaat een examen voor een (inter)nationale jury en kan hij of zij vervolgens worden opgenomen bij onderstaande instanties:
- Het register van de Nederlandse Osteopathie Federatie (NOF).
- Het Nederlands Register voor Osteopathie (NRO).
Na verdediging van een wetenschappelijke thesis kan men de beschermde titel DO (Diploma in de Osteopathie) behalen. De Nederlandse Osteopathie Federatie en de Nederlandse Vereniging voor Osteopathie behartigen de belangen van de osteopathie in Nederland. Deze beroepsverenigingen, de NOF en de NVO, zetten zich in Nederland in voor officiële erkenning.
In het bijzonder in landen als de Verenigde Staten, Canada, Engeland, Australië, Nieuw-Zeeland, Frankrijk en België wordt de osteopathie al vele jaren op brede schaal toegepast en is daar veelal erkend. De NOF en het NRO houden ieder toezicht op het functioneren van haar leden en staan borg voor een veilige en kwaliteitsvolle behandeling door elk van hun leden.
Terug naar bovenCopyright © 2024 Osteopathie Almere